Obraz „Unia lubelska” Jan Matejko namalował w 1869 r. Centralną postacią dzieła jest król Zygmunt II August, unoszący krzyż. Z mieczem w ręce klęczy Mikołaj Radziwiłł zwany Rudym - jedyny litewski senator, który nie złożył podpisu pod dokumentem unii Temat unii lubelskiej - pisanej też wielką literą - wraca co jakiś czas w dyskusjach rodaków. Teraz jest ku temu powód szczególny, bo minęło 450 lat od jej ustanowienia. A była to inicjatywa wyjątkowa, wydała owoc okazały. Na ile trwały?
Podstawowe fakty są znane. 1 lipca 1569 r. na sejmie walnym w Lublinie zapadło porozumienie pomiędzy „narodami” Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL). Król Zygmunt August II, mile kojarzony na Podlasiu, a w Knyszynie szczególnie, potwierdził je („ratyfikował”) 4 lipca, ogłaszając światu, że oba państwa są od tej chwili „jedno nierozdzielne i nieróżne ciało”, a Rzeczpospolita się „w jeden lud zrosła i spoiła”. Okrzyknięto ją Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Taki tekst encyklopedyczny zawiera jednak sporo uproszczeń i spróbujmy się im przyjrzeć.
Artykuł dostępny wyłącznie dla prenumeratorów
- dostęp do wszystkich treści Dziennika Polskiego,
- codzienne wydanie Dziennika Polskiego,
- artykuły, reportaże, wywiady i multimedia,
- co tydzień nowy numer Ekstra Magazynu.