Paweł Stachnik

Wielkopolska sięga po wolność. Paryż pomaga Poznaniowi

Defilada 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich w Poznaniu. Zdjęcie poznańskiego fotografa Kazimierza Gregera, który dokumentował powstanie. Fot. archiwum Defilada 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich w Poznaniu. Zdjęcie poznańskiego fotografa Kazimierza Gregera, który dokumentował powstanie.
Paweł Stachnik

Styczeń 1919. Trwa powstanie wielkopolskie. Większość regionu zostaje wyzwolona. Niemcy szykują poważną ofensywę. Polska zwraca się o pomoc do Francji. Marszałek Foch powstrzymuje Niemców.

Osłabienie Niemiec klęską w wojnie i wybuchem rewolucji, a także polityczne emancypowanie się pozostałych ziem polskich, skłoniło w listopadzie 1918 r. działaczy narodowych w Wielkopolsce do działania. Korzystając z osłabienia władz w Berlinie zaczęli oni zakładać tajne początkowo komitety obywatelskie i wstępować do nowo utworzonej Straży Ludowej.

11 listopada w Poznaniu ujawnił się polski Centralny Komitet Obywatelski, przekształcony następnie w Naczelną Radę Ludową. Polakom udało się zastąpić niemieckiego nadburmistrza Poznania własnym kandydatem i wprowadzić przedstawicieli do Rady Żołnierskiej.

- Chodziło o utworzenie polskiej władzy, która zdublowałaby administrację niemiecką - mówi dr Marek Rezler, poznański historyk, badacz i popularyzator powstania wielkopolskiego, autor wydanej niedawno monografii „Powstanie wielkopolskie po stu latach”.

Kolejnym krokiem w stronę realizacji postulatów narodowych było przeprowadzenie wyborów do Sejmu Dzielnicowego. Zgodę na nie przedstawiciele Naczelnej Rady Ludowej wymusili na berlińskich politykach, grożąc wstrzymaniem dostaw żywności z Wielkopolski do głodujących Niemiec.

Głosowanie odbyło się 18 listopada. Wybrano 1399 delegatów. Sejm zebrał się 3 grudnia w Poznaniu i przyjął uchwałę o woli połączenia zaboru pruskiego z innymi ziemiami polskimi.

W dalszej części tekstu:

  • Co sądziła naprawdę o powstaniu Naczelna Rada Ludowa?
  • Jaką rolę miał odegrać Ignacy Jan Paderewski?
  • Jak Niemcy zareagowali na manifestację w Poznaniu?
  • Jak przebiegało powstanie?

Artykuł dostępny wyłącznie dla prenumeratorów

  • dostęp do wszystkich treści Dziennika Polskiego,
  • codzienne wydanie Dziennika Polskiego,
  • artykuły, reportaże, wywiady i multimedia,
  • co tydzień nowy numer Ekstra Magazynu.
Kup dostęp
Masz już konto? Zaloguj się
Paweł Stachnik

Dodaj pierwszy komentarz

Komentowanie artykułu dostępne jest tylko dla zalogowanych użytkowników, którzy mają do niego dostęp.
Zaloguj się

Polska Press Sp. z o.o. informuje, że wszystkie treści ukazujące się w serwisie podlegają ochronie. Dowiedz się więcej.

Jesteś zainteresowany kupnem treści? Dowiedz się więcej.

© 2000 - 2023 Polska Press Sp. z o.o.