Szlak prowadzi przez Drzwi Gnieźnieńskie
Dziś odwiedzamy Gniezno - miasto w sercu Szlaku Piastowskiego, łączącego województwo wielkopolskie z kujawsko-pomorskim.
Gniezno to dziś 70 tysięczne miasto powiatowe. Uznawane jest za pierwszą stolicę Polski. Tu powstała pierwsza w kraju metropolia (siedziba arcybiskupów i prymasów Polski), tu między rokiem 1025 a 1300 koronowano pięciu królów: Bolesława Chrobrego, Mieszka II, Bolesława Śmiałego, Przemysła II i Wacława II.
Można się wszak spierać co do stołeczności miasta, skoro najważniejszymi siedzibami pierwszych Piastów były także Ostrów Lednicki i Poznań. To w Poznaniu powstała pierwsza kamienna świątynia chrześcijańska i ustanowiono pierwsze biskupstwo na ziemiach polskich, tam pochowano pierwszych władców państwa piastowskiego Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Ale Gniezno stanowiło bodaj największy w kraju Polan ośrodek kultu pogańskiego, na gruzach którego zbudowano centrum wiary chrześcijańskiej. Na tym fundamencie powstało nowe państwo, więc Gniezno urosło do rangi stolicy. W tym grodzie w roku 1000 odbył się Zjazd Gnieźnieński, w którym na zaproszenie Bolesława Chrobrego uczestniczył niemiecki cesarz Otton III. Odwiedził grób św. Wojciecha, męczennika za wiarę. Wcześniej pochowano tu żonę Mieszka I - Dobrawę.
Cała ta wspaniała historia jest na wyciągnięcie ręki - wystarczy wejść do znajdującej się na Wzgórzu Lecha archikatedry pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. To oczywiście nie ta sama świątynia, którą zaczęto wznosić pod koniec IX stulecia, ale jej historia sięga tak głęboko. To co oglądamy dziś, to bazylika wybudowana w stylu gotyckim wzbogaconym na przestrzeni wieków elementami barokowymi i klasycystycznymi. W katedrze znajdują się wykonane w XII wieku Drzwi Gnieźnieńskie, przedstawiające żywot św. Wojciecha. Jest też srebrny relikwiarz świętego.
Z kolei w Muzeum Początków Państwa Polskiego (Kostrzewskiego 1) można oglądać prawdziwy unikat - Kodeks Matyldy, który Niemcy wypożyczyli nam z okazji 1050 rocznicy chrztu Polski. Ta średniowieczna księga liturgiczna zapisana łaciną na pergaminie jest w Polsce po raz pierwszy. Był to prezent księżnej lotaryńskiej Matyldy dla króla polskiego Mieszka II Lamberta. Księżna wręczyła go Mieszkowi między rokiem 1025 a 1028.