Oświęcim. Na macewach została zapisana ważna część historii przedwojennego miasta

Na zabytkowym kirkucie pozostało do dzisiaj blisko 1000 nagrobków. To tylko część, którą udało się uratować z pożogi wojennej. Jego historię opisują autorzy niedawno wydanej książki pt. „Cmentarz Żydowski w Oświęcimiu. Historia, Symbole, Przyroda”, którą można nabyć w Cafe Bergson

Steven Reece, prezes amerykańskiej Fundacji Macewa co roku wspólnie z wolontariuszami porządkuje cmentarz żydowski w Oświęcimiu i odkrywa nieznane dotąd ślady w jego historii. Podkreśla, że to niepowtarzalne miejsce.

Na zabytkowym kirkucie pozostało do dzisiaj blisko 1000 nagrobków. Historycy podkreślają, że to tylko część, którą udało się uratować z pożogi wojennej. Nie ulega dla nich wątpliwości, że za stojącymi tutaj macewami, obeliskami, czy stelami, które upamiętniają żydowskich mieszkańców miasta, kryje się ważny rozdział jego historii.

- Cmentarz stanowi jeden z ostatnich zachowanych śladów wielowiekowego istnienia społeczności żydowskiej w Oświęcimiu, nazywanym przez miejscowych Żydów Oszpicinem - zaznacza Tomasz Kuncewicz, dyrektor Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu.

Żydzi zaczęli osiedlać się tutaj w XVI w. Przed wybuchem II wojny światowej mieszkało ich w Oświęcimiu siedem tysięcy na ok. 12 tys. ogółu ludności. Stanowili ważną część tej społeczności. Mieli swoje organizacje, kluby sportowe i szkoły. Należał do nich prawie cały handel i zdecydowana większość fabryk i wytwórni: wódek i likierów, nawozów, szczotek, wody sodowej, konserw rybnych i papy dachowej. W radzie miejskiej mieli 35 proc. mandatów. W latach 20. pięciu na ośmiu lekarzy było Żydami.

Cmentarz przy synagodze

Istniejący cmentarz jest drugą żydowską nekropolią w mieście. - O pierwszej wiadomo stosunkowo niewiele. Znamy jedynie przybliżoną datę jej powstania, tj. 1588 r. kiedy to podstarosta oświęcimski Jan Piotraszew-ski przekazał na lokalnej społeczności żydowskiej grunt pod budowę cmentarza i synagogi. Dzięki tej darowiźnie powstała gmina żydowska - mówi dr Artur Szyndler z Muzeum Żydowskiego, jeden z autorów wydanej niedawno książki „Cmentarz Żydowski w Oświęcimiu. Historia, Symbole, Przyroda”.