Listopad 1370. Przez osiem wieków Polska była przedmurzem chrześcijaństwa

Pawel Stachnik

Kolejny litewski najazd spada na Polskę. Łupieżcze zagony docierają aż do Sanu. To fragment zmagań z pogańskimi sąsiadami.

Był październik 1166 r. Wojska księcia Bolesława Kędzierzawego przedzierały się przez gęsty las pokrywający tereny pruskie. Książę wraz ze swoim młodszym bratem Henrykiem Sandomierskim zorganizował kolejną wyprawę przeciw temu uciążliwemu plemieniu, z którym Polska graniczyła od północy.

Prusowie bowiem nieustannie najeżdżali i pustoszyli władane przez Bolesława Mazowsze, a w dodatku przestali płacić daniny. Wyprawa z 1166 r. miała ich spacyfikować i podporządkować polskiemu księciu.

Niestety, nie wszystko poszło jak trzeba. W pewnym momencie prowadzący kolumnę przewodnicy zniknęli, a na rycerzy ze wszystkich stron posypały się strzały, włócznie i kamienie.

Na wąskiej ścieżce trudno było zawrócić, zwłaszcza, że część zbrojnych jechała konno, prowadzono też wozy z zaopatrzeniem. Z gąszczu drzew i krzewów wypadać zaczęli pruscy wojownicy i rzucać się na Polaków. W panice, zamieszaniu i zapadającym zmroku wyprawa została zmasakrowana. Zginęło wielu polskich rycerzy, wśród nich książę Henryk Sandomierski.

Nieudana ekspedycja na Prusów była jedną z wielu prób podporządkowania sobie tej krainy przez polskich władców. Była też częścią wielowiekowych zmagań Polski z pogańskimi sąsiadami. - Nasze wyobrażenie o tym zdominowały walki z Tatarami i Turkami, ale trzeba pamiętać, że nasz kraj od samego początku swojego istnienia aż do drugiego rozbioru zawsze graniczył z jakimiś niechrześcijańskimi ludami - mówi dr Michael Morys-Twarowski, autor wydanej niedawno książki „Przedmurze cywilizacji. Polska od 1000 lat na straży Europy”. Zawsze też prowadził z nimi wojny, czy to chcąc narzucić im swoje zwierzchnictwo (a przy okazji wiarę), czy to broniąc się przed ich najazdami.